KNGF School voor geleidehonden

Nummer: 97
Architect: ir Ria Smit
Mmv: ir Jan Koning, ir Hans Stoutjesdijk, Arq. Ana Maria Schmidt-Chávez
Opdrachtgever: Stichting Koninklijk Nederlands Geleidehonden Fonds, KNGF; Amstelveen
Locatie: Amstelveen
Type: stedenbouw en landschap, blindegeleidehondenschool
Ontwerp: 1997
Oplevering: 2002
Aannemer: Bot Bouw bv, Heerhugowaard
Status: gerealiseerd
Media: tastbare architectuur.pdf

De opdracht
Het KNGF, is een koninklijke stichting die honden fokt, en traint voor het werk als geleidehond voor o.a. blinde en slechtziende mensen. De stichting is gevestigd in een voormalige boerderij aan de rivier de Amstel, op een steenworp afstand van de stad Amsterdam.
De stichting wil haar verouderde huisvesting verbeteren en tevens uitbreiden. Het aantal op te leiden honden, nu 40 per jaar dient 80 per jaar te worden om aan de vraag te beantwoorden.
Het complex wordt uitgebreid met 2 nieuwe gebouwen; een hoofdgebouw en een kennelgebouw. Een deel van de oude schuren wordt daartoe gesloopt.

De situatie
De prachtige locatie, aan de dijk van de Amstel, qua bestemmingsplan landelijk en beschermd gebied, vraagt om een zorgvuldige inpassing van de nieuwe gebouwen. In samenwerking met de landschapsarchitect is tot een opzet gekomen, het bestaande gevelfront aan de dijk wordt uitgebreid, met respect voor het vriendelijke karakter van de oude bebouwing, en toch ook ontstaat door de toevoeging van het nieuwe hoofdgebouw een formelere uitstraling en een grotere herkenbaarheid.
De opzet van de bebouwing op het terrein is zo gegroepeerd dat een U-vormige binnenhof ontstaat. Door het beschutte klimaat van deze hof is het hier aangenaam vertoeven voor cliënten en medewerkers.

Het hoofdgebouw
In dit gebouw zijn de volgende belangrijke functies ondergebracht:
De hoofdentree voor ontvangst van bezoekers, zoals groepen van pleeggezinnen en nieuwe cliënten, aan de noordzijde bij de toegangslaan. Aan de tuinzijde de logiesvertrekken van de gasten met uitloop naar buiten.
In de formele kop van het hoofdgebouw de woonkamer met erker en op de verdieping de bestuurs- cq vergaderkamer met vanaf het balkon uitzicht op de Amstel.
Onder de lage kap aan het uiteinde van het gebouw ,de ontvangstruimte voor groepen. Deze ruimte is tevens in tweeën te delen: een kantinedeel en een instructielokaal voor de trainingen.
Op de verdieping zijn de kantoorvertrekken gesitueerd in de nabijheid van de bestuurs-/vergaderkamer en met zicht op de binnentuin.

De routing door het hoofdgebouw
Voor de blinde gasten is een eigen heldere route door het gebouw ontworpen. Door de materialisering en gedempte akoestiek is deze route herkenbaar. Zodoende zijn er 2 gangen naast elkaar gelegd, waarvan één voor algemeen gebruik en één voor het privégebruik van de tijdelijk inwonende cliënten. Twee vides bij de trappen zorgen voor een goed contact met de op de verdieping gelegen kantoorvertrekken. Overal in dit gebouw is voelbaar dat veel om de honden draait. Ook privé-honden zijn welkome gasten. De kantoor vertrekken zijn voorzien van halve deuren.

De vorm van het hoofdgebouw
Over de lange lengte is een driedeling aangebracht. De kop van het gebouw heeft een formele uitstraling richting Amsteldijk en is in materiaalgebruik, geschilderd stucwerk, afgestemd op de bestaande dienstwoningen. Samen maken zij een nieuw front naar de rivier de Amstel.
Het middendeel van 2 verdiepingen is lager, en heeft een kap. De materialisering, een zwarte beplating verwijst naar oude geteerde schuren.
Het gebouw maakt aan de achterzijde een lichte knik en neemt daarmee de richting van de sloten aan. Daardoor ontstaat aan de zijde van de binnentuin een beschutte plek op de zon tevens terras bij de kantine.

Het kennelgebouw
In dit gebouw bevindt zich het ‘kapitaal’ van het KNGF, nl de honden in opleiding. Het gebouw bestaat uit 2 vleugels en een centraal deel met o.a. de personeels- voorzieningen.
Per vleugel zijn 2 compartimenten gemaakt ieder met 10 kennels voor 20 honden, dit is de natuurlijke sociale omvang. Iedere kennel heeft zowel een binnen- als een buitenruimte, die weer deels overdekt is. Om het sociale klimaat van de honden zo gunstig mogelijk te maken zijn de kennels gegroepeerd om een open ruimte waar de trainers en verzorgers zichtbaar aanwezig zijn. Dit heeft geleid tot de vorm van het gebouw. De zwarte kappen met lage goten verwijzen ook hier weer naar agrarische bebouwing. Door de materiaalkeuze en lichttoetreding maar ook het uitzicht, iedere kennel heeft zijn eigen schuifpui naar buiten, is het geen kennelgebouw in de zin van een stal voor honden maar een ‘woongebouw’ voor honden geworden, uniek in zijn soort.

Het ontwerpproces
De vraag was om een complex te ontwerpen cq te ontwikkelen dat nog geen precedent kent.
Een langdurig overleg met de gemeente was nodig om te komen tot een aanpassing van het bestemmingsplan.
Met grote inzet, betrokkenheid en vindingrijkheid, en ook door oriëntatie op soortgelijke gebouwen in het buitenland, is in voortdurend overleg met de belanghebbenden van het KNGF, de aannemer en onderaannemers met tot op de laatste dag gewijzigde inzichten, dit complex gerealiseerd.

© floorvanos.nl.